Tag archieven: Schaaf

Aardappeloogst

Het liep een beetje anders dan gepland, de aardappeloogst. Pech met een machine hield de boer op, op deze druilerige maandag. Met drie man waren we naar de akker in Peest getogen om een dag voor boerenknecht te spelen: Henk, Johan en Gijsbert. De akker was deels al eerder gerooid, met Henk op de aardappelrooimachine. Het wachten beu, zijn we maar wat gaan rondlopen over de akker. Hierbij hebben we de oostelijke helft van B en C afgezocht. De akker lag er niet goed bij om te zoeken. En het gebrek aan zon maakte het beoordelen van vondsten lastig.

Henk en Johan op de aardappelrooimachine. De stenen komen er in noodgang langs. Je hebt 3 tellen de tijd om te kijken of het iets is. Stenen worden in een koker gegooid en belanden dan in een bak.

Henk had zijn GPS mee. Als we dachten dat we iets hadden, noteerden we de coördinaten in een mail met foto van het voorwerp voor de administratie van Marcel.

Door het beperkte zicht liep het niet storm met de vondsten. Maar toch waren er af en toe stukken waarvan we meenden dat die maar beter ingemeten konden worden. In de tweede helft van de ochtend raapte Johan een schaafachtig voorwerp op, dat naar het zich laat aanzien op een Levallois-afslag is gemaakt. De slagbult van het voorwerp is weggeretoucheerd.

Schaafachtig object dat door Johan werd opgeraapt. Er ontbreekt een stukje dat door vorstsplijting is afgesprongen.

Niet veel later raapte Gijsbert een fraaie kern op met Levallois-achtige kenmerken van preparatie. Beide stukken zijn door Marcel toegewezen aan concentratie B, hoewel de patinering meer op die van C lijkt.

Een fraaie kern gevonden door Gijsbert.

Naast de middenpaleolithen raapten we ook nog een mesolithisch klingetje op en twee afslagen.

In het begin van de middag kwam de boer met zijn machines, en konden we gaan rooien. Dit wat een hele ervaring. De boer stelde onze medewerking op prijs. Zo kon hij wat plusjes scoren bij de Avebe, als er minder stenen tussen zijn piepers zouden zitten. Maar het leverde geen artefacten op. Dit hielden we vol tot de schemering.

Aaaah, niet weer hè?

Na de teleurstellende zoektocht van eind 2023, was het tijd om een nieuwe poging te wagen. Zou de akker al wat zijn opgedroogd? Tien man, of beter zeven mannen en drie vrouwen wilden de elementen wel trotseren. Één van de vrouwen, Herma Boer, verslaggever van RTVDrenthe, wilde het zoeken wel eens in levende lijve meemaken in verband met de productie van een podcast.

De zoektocht startte onder een loodgrijze hemel waar gestaag miezerige regen, en soms wat steviger regen uit neer viel. Pas na het middag uur sloeg het weer om en kwam er af en toe een waterig zonnetje achter de wolken tevoorschijn. De akker lag er totaal verzopen bij. De delen die niet recentelijk geploegd waren hadden toch een redelijke zichtbaarheid.

De akker van Peest was totaal doordrenkt met zeer veel plassen.

Zoals te doen gebruikelijk gingen we over concentratie C naar concentratie B. B was gedeeltelijk vers geploegd wat de zichtbaarheid niet ten goede kwam. De dikke lagen modder waren moeilijk af te zoeken. Velen hadden moeite hun evenwicht te bewaren met het vooruitzicht van een modderbad. Het duurde mede daardoor lang voordat de eerste zekere afslag opgeraapt werd door Maarten. De afslag had ook mooie bewerkingssporen op de dorsale zijde. Verdere vondsten van deze concentratie zijn een afslag van onzekere datering en een incerto. Enigszins bedrukt over de slechte omstandigheden en zonder verdere verwachtingen gingen we terug over concentratie C naar onze lunchplaats.

De eerste verrassing na de lunch was dat Jan een afslagje opraapte in de verre hoek van de akker. Dat was al vele jaren niet meer gebeurd. Maar de grootste verrassing was dat Johan een vuistbijltje opraapte in vak A, wel verdiend na al die jaren deelname aan de zoektochten zonder ooit een vuistbijl ‘gescoord’ te hebben.

Johan toont vol trots zijn eerste vuistbijl.

Het vuistbijltje is erg klein. Aan een zijde is er door vorstsplijting een stuk uit gesprongen. Marcel vermoedde dat dat stuk in het Archeologisch Depot van Nuis ligt.

Het vuistbijltje van Johan met aan de rechter zijde een ontbrekend deel door vorstsplijting.

Vrijwel gelijker tijd werden er nog twee afslagen (Marinda, Maarten) en een schaafje op een afslag (Gerrit) opgeraapt in vak A.

Het schaafje op een afslag gevonden door Gerrit.

Als bonus werd aan het eind aan de westrand van vak A nog een mesolithische RA-steker en een kerntje opgeraapt.

Al met al zijn er zes zekere stukken uit het Midden Paleolithicum opgeraapt naast een paar onzekere en een stuk of 10 artefacten uit het Mesolithicum of later. Een prachtig resultaat!

Oogsten in Mander

Terwijl de boer zijn pompoenplantjes aan het poten was, oogstten wij artefacten.

Met vier man sterk verzamelden we op de vindplaats: Dick, Kees, Henk en Gijsbert. Er was een half gebroken zonnetje bij aangename temperaturen. Later die dag zou het stralend worden en de temperatuur wat hoger. De akker lag er deels goed bij: de hogere helft was al eerder ingezaaid met maïs en goed afgeregend. De lagere helft was net beplant met pompoenplantjes en nog vers, zodat daar het zicht veel minder was. Omdat onze groep klein was, concentreerden we ons op de hogere helft.

De eerste vondst is geregistreerd.

Dick had al bij een eerste inspectie maar liefst drie schaven opgeraapt. Dat beloofde wat.

Henk trapte al snel af met een afslag. Nog velen zouden volgend. Er zat voor iedereen genoeg in het vat.

Rond het middaguur had Dick andere verplichtingen en niet veel later Kees ook. Maar de afvaardiging uit het noorden wist van geen wijken. Er werd nog van alles opgeraapt. Ook veel uit jongere perioden. Memorabel is een spitsje uit het Neolithicum of Mesolithicum.

Een mogelijk Neolithisch spitsje uit de Michelsbergcultuur of een C-spits uit het Mesolithicum.

Gijsbert heeft nog een het stukje van de akker voorbij het bosje afgezocht, waar ooit een vuistbijl is opgeraapt. Daar lijken toch twee afslagen en en mogelijk kernfragment vandaan te komen, naast vrij veel stukken uit jongere perioden.

Henk concentreerde zich op de hoofdakker. Daar vond hij een distaal fragment van een kling met enig retouche. Dit stuk is van zeer fijne vuursteen gemaakt.

Een distaal artefactfragment van zeer fijne vuursteen.

In totaal dachten we deze dag zo’n 12 stuks uit het Midden Paleolithicum te hebben opgeraapt. Maar na beoordeling door de experts bleven er een stuk minder over. Maar wel een mooie schaaf van Henk.

Het saldo voor Mander in het hele zoekseizoen:

13 Afslagen (waarvan twee mogelijk jonger, de andere 11 zijn zeker MP-ouderdom)

2 klingvormige afslagen

1 kernpreparatiestuk

1 mogelijke disc, maar in ieder geval een bifaciaal werktuig

3 schaven